Skip to content

Kancelaria Notarialna
w Zielonej Górze
A. Hładczuk, A. Sułek

Notariusz Zielona Góra

Notariusz Zielona Góra

Poświadczenie dziedziczenia

POŚWIADCZENIE DZIEDZICZENIA (art. 95a – 95p ustawy Prawo o notariacie)

Z chwilą śmierci osoby fizycznej, cały jej majątek staje się odrębną masą majątkową, tzw. masą spadkową. Masa spadkowa przechodzi na spadkobierców ustawowych lub testamentowych, lecz w każdym z obu tych przypadków potrzebny jest dokument potwierdzający nabycie spadku przez spadkobierców.

Od marca 2009 r. weszły w życie przepisy dotyczące notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Do tego momentu stwierdzania nabycia praw do spadku po osobach zmarłych dokonywał jedynie sąd (Sąd Rejonowy ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego) po przeprowadzeniu postępowania spadkowego, wydając postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku.

Obecne istnieje alternatywa dla drogi sądowej. Nowe przepisy wprowadziły możliwość załatwienia sprawy spadkowej u notariusza i dzięki tej możliwości akt poświadczenia dziedziczenia można uzyskać podczas jednej wizyty w kancelarii notarialnej. Taki dokument ma taką samą moc prawną, jak prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Ponadto akt poświadczenia dziedziczenia może sporządzić każdy notariusz i nie ma tutaj znaczenia ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy. Jednak nie każda sprawa spadkowa może być przeprowadzona u notariusza, aby tak było muszą być spełnione następujące warunki:

  • w kancelarii notarialnej muszą zjawić się wszystkie osoby, które mogą być brane pod uwagę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi (nie można do takiej czynności ustanowić pełnomocnika; ponadto występowanie małoletnich w kręgu potencjalnych spadkobierców ustawowych lub testamentowych również zamyka drogę do notarialnego poświadczenia dziedziczenia),
  • pomiędzy spadkobiercami nie mogą istnieć żadne spory, co do spraw objętych postępowaniem spadkowym (gdy spadkobiercy sprzeczają się, to spór rozstrzyga się na drodze sądowej),
  • spadek musi być otwarty po dacie 01 lipca 1984 roku (otwarcie następuje z chwilą śmierci spadkodawcy), stwierdzenie nabycia spadku po osobie zmarłej przed tą datą można dokonać jedynie w sądzie.

Notarialnym dokumentem stwierdzającym nabycie praw do spadku jest akt poświadczenia dziedziczenia. Określa on krąg spadkobierców oraz ich udziały w dziedziczonym majątku. Dokument ten nabiera mocy prawnej z chwilą zarejestrowania w elektronicznym rejestrze poświadczeń dziedziczenia (NORT). Rejestr ma na celu uniemożliwienie ponownego poświadczenia dziedziczenia po tym samym spadkodawcy np. w innej kancelarii notarialnej. Wypis aktu poświadczenia dziedziczenia będzie służył spadkobiercom do wykazania swojego prawa do spadku (np. przy sprzedaży odziedziczonej nieruchomości). Spadkobiercy muszą też udać się do urzędu skarbowego w celu rozliczenia się z podatku spadkowego lub skorzystać z przysługującego zwolnienia.